Chiến lược bán đấu giá các quỹ đất lợi thế cho nhà đầu tư lấy kinh phí xây dựng hạ tầng giao thông giai đoạn 2021-2030

Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kì 2021 – 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 là quy hoạch đầu tiên trong 5 quy hoạch chuyên ngành giao thông vận tải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1454/QĐ-TTg ngày 1/9/2021. Mục đích Quy hoạch đã xác định phát triển mạng lưới đường bộ từng bước đồng bộ, một số công trình hiện đại, chất lượng cao, góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030. Quy hoạch đến năm 2030 xây dựng hoàn thành khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc và 172 tuyến quốc lộ, tổng chiều dài 29.795 km; Đến năm 2050  hình thành 41 tuyến với 9.014km cao tốc; Quy hoạch đường ven biển vào hệ thống quốc lộ; Điều chỉnh điểm đầu, cuối cao tốc Bắc – Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau; Điều chỉnh về chiều dài và quy mô đối với cao tốc vành đai đô thị Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, tuỳ theo nhu cầu phát triển đô thị, có thể đi trên cao một số đoạn.

Với mục tiêu và kế hoạch là thê nhưng trong bối cảnh nguồn vốn ngân sách còn gặp nhiều khó khăn, nên việc khai thác quỹ đất lợi thế khi triển khai các dự án giao thông là giải pháp khả thi để có nguồn lực đầu tư các dự án phục vụ nhu cầu phát triển.

11 dự án đường cao tốc sắp triển khai giai đoạn 2021 – 2030

Đất lợi thế chính là các quỹ đất nằm dọc ở hai bên các tuyến giao thông trọng điểm được quy hoạch mở mới hoặc được nâng cấp mở rộng.

Việc xây dựng năng cấp hạ tầng giao thông cần một lượng kinh phí rất lớn, nên huy động mọi nguồn lực tham gia đầu tư, theo đó các dự án chủ yếu triển khai đầu tư theo phương thức đối tác công tư, vốn ngân sách nhà nước sẽ đóng vai trò “vốn mồi”. Ngoài ra, việc huy động ngân sách địa phương tham gia đầu tư các tuyến giao thông trên địa bàn cũng đa dạng thêm nguồn lực đầu tư thay vì chỉ “trông chờ” vào ngân sách trung ương như đã triển khai trong trước đây. Khi các dự án giao thông được triển khai hoặc nâng cấp thì giá đất các quỹ đất 2 bên các tuyến đường sẻ tăng giá nên địa phương thu hồi, và quy hoạch lại các quỹ đất ở vị trí đẹp bán đấu giá cho các nhà đầu tư, dự kiến nếu mỗi địa phương đều làm như vậy thì đây thực sự là một giải pháp hữu ích nhanh chóng, chủ động được nguồn kinh phí thay vì kêu gọi nhà đầu tư trong và ngoài nước như trước đây.

Đất lợi thế là các quỹ đất lớn, vị trí đắc địa, giao thông thuận tiện, đặc biệt về tính pháp lý đất sạch, không tranh chấp, nên người mua Đất Lợi Thế chính là các doanh nghiệp phát triển Bất Động Sản trong và ngoài nước. Và đặc biệt hơn khi các doanh nghiệp tư nhân mua đấu giá các quỹ đất lợi thế của Nhà nước sẽ được Nhà nước hỗ trợ về mặt cơ chế pháp lý. Giúp giảm tối đa thời gian “chạy” pháp lý từng bước như trong quá khứ! Nếu như trước năm 2020 để một dự án bất động sản hoàn chỉnh xong pháp lý có thể mất từ 4 – 6 năm kể từ ngày xin chủ trương thì nay với việc được nhà nước hỗ trợ tối đa về mặt cơ chế chính sách thì thời gian ấy có thể được rút gọn xuống còn 1 năm.

Các quỹ đất bám sát theo quy hoạch giao thông các tuyến đường trọng điểm và khu vực đất trống thưa dân sẽ rất dễ dính quy hoạch Đất Lợi Thế. Nhà nước sẽ đứng ra can thiệp thu hồi giải phóng mặt bằng quỹ Đất Lợi Thế trước khi đem ra đấu giá cho tư nhân.

Quy hoạch đất lợi thế phân chia theo mức độ quan trọng của hạ tầng:

• Đường cấp quốc gia: Cao tốc, Quốc lộ, Vành đai khả năng rất cao sẽ có quy hoạch Đất Lợi Thế
• Đường cấp tỉnh: Tỉnh Lộ (liên nhiều huyện trong 1 tỉnh) khả năng cao sẽ có quy hoạch Đất Lợi Thế
• Đường đô thị: đường chính của Thị Trấn, Thị Xã, Thành Phố khu vực còn thưa thớt dân cư sẽ có quy hoạch Đất Lợi Thế
• Đường cấp Huyện, Xã: đường chính của 1 xã, đường liên xã, đường nông thôn mới thì khả năng quy hoạch đất lợi thế là rất thấp.

Có thể thấy, việc khai thác quỹ đất lợi thế khi triển khai các dự án hạ tầng giao thông là hướng đi đúng đắn và đạt được nhiều mục đích. Tuy nhiên, để làm được điều này, đòi hỏi quan trọng nhất chính là việc triển khai công tác giải phóng mặt bằng phải được thực hiện một cách thật chuyên nghiệp.

Quang Vinh